Każda kobieta, która spodziewa się dziecka, musi poddawać się regularnym badaniom. Jednym z nich jest kontrola poziomu hormonu TSH w ciąży, który odpowiada m.in. za rozwój płodu. Na czym polega ten test? Ile wynoszą normy TSH w ciąży? Czym skutkuje nadmiar bądź niedobór tego hormonu tarczycy?
Czym jest test TSH w ciąży?
TSH to tyreotropina, czyli wydzielany przez przysadkę mózgową hormon, który reguluje działanie hormonów produkowanych przez tarczycę. Tyreotropina odpowiada za ogólne funkcjonowanie ciężarnej, a także za niezaburzony rozwój płodu (zwłaszcza układu kostnego oraz centralnego układu nerwowego). Podczas ciąży rośnie zużycie jodu, a także produkowanych jest więcej hormonów tarczycy. Badanie TSH wykonuje się zatem – na podstawie próbki krwi – w celu sprawdzenia, czy tarczyca w ciąży pracuje poprawnie. Chodzi tu przede wszystkim zdiagnozowanie ewentualnych chorób tarczycy, takich jak nadczynność i niedoczynność.
Bez przeprowadzenia tego typu testu niemożliwe byłoby wczesne wykrycie nieprawidłowości w tym zakresie, ponieważ typowe dla zaburzeń objawy mogą zostać uznane za naturalny element przebiegu ciąży. Przykładem są np. problemy z wypróżnianiem lub nagły przyrost masy ciała.
Od czego zależy stężenie TSH w ciąży?
Warto również dodać, że stężenie tyreotropiny w tym okresie bywa różne – w każdym z trzech trymestrów może wyglądać zupełnie inaczej. Z tej przyczyny TSH w ciąży wykonuje się kilka razy. Ważne, aby jakiekolwiek anomalie hormonalne, mogące wpływać niekorzystnie na zdrowie ciężarnej lub rozwój dziecka, były zdiagnozowane jak najwcześniej.
Badanie TSH w ciąży obowiązkowe jest zwłaszcza w przypadku tych kobiet, które cierpiały wcześniej na przewlekłe schorzenia gruczołu tarczycy lub u których zaobserwowano symptomy świadczące o możliwych nieprawidłowościach endokrynologicznych.
Ile wynosi poziom TSH w ciąży? Normy
Wiele kobiet zastanawia się, jakie są normy TSH w ciąży. Jak wspomnieliśmy, poziom tyreotropiny we krwi ulega przez 9 miesięcy wahaniom. Najniższe stężenie hormonu występuje zazwyczaj w okolicach od dziesiątego do dwunastego tygodnia ciąży (wtedy natomiast stężenie hCG jest najwyższe. Normy TSH najlepiej zatem podawać przy podziale na poszczególne trymestry ciążowe:
- pierwszy trymestr ciąży – norma TSH to przedział od 0,1 do 2,5 mIU/l;
- drugi trymestr ciąży – norma TSH to przedział 0,2–3 mIU/l;
- trzeci trymestr ciąży – norma TSH to przedział 0,3–3 mIU/l.
Ostatnie podane wartości TSH powinny utrzymać się do porodu.
Jeżeli któreś z badań TSH w ciąży wykaże stężenie hormonu poniżej bądź powyżej normy, wówczas konieczne jest rozpoczęcie terapii farmakologicznej w celu wyrównania jego poziomu do odpowiednich wartości. W takim przypadku zwiększa się również częstotliwość kontrolowania TSH. Jeśli w badaniach I trymestru TSH jest powyżej 2,5 mIU/L powinno się dodatkowo oznaczyć przeciwciało anty-TPO.
Zbyt niskie TSH w ciąży – skutki
Powodów nieprawidłowego poziomu tyreotropiny we krwi jest wiele. Niskie stężenie hormonu świadczy o tym, że tarczyca w ciąży nie działa prawidłowo – w takim wypadku mowa o nadczynności tarczycy. Tego typu zaburzenie wykrywane jest rzadziej, ale jednocześnie nie powoduje ono dużego zagrożenia dla płodu ani matki. Obniżone TSH w ciąży to przede wszystkim odczuwanie przez ciężarną senności i zmęczenia, częsta apatia, rozdrażnienie, przyspieszone bicie serca i nadciśnienie tętnicze. Ponadto masa ciała może w takiej sytuacji ulec zmniejszeniu. Niskie TSH w ciąży zwykle daje objawy w pierwszych 12 tygodniach. Po porodzie symptomy najczęściej znikają samoistnie.
Skutki wysokiego stężenia TSH w ciąży – niedoczynność tarczycy
Przekroczenie normy TSH w ciąży oznacza niedoczynność tarczycy. Jest to znacznie bardziej niebezpieczna sytuacja niż niskie stężenie TSH i nadczynność gruczołu. Oznaki nieprawidłowości – zwiększenie masy ciała, osłabienie, sucha skóra – mogą zostać zlekceważone z uwagi na zbieżność z typowymi u wielu kobiet dolegliwościami pojawiającymi się podczas ciąży. Czym grozi podwyższone TSH? Głównym skutkiem zaburzenia jest nadciśnienie tętnicze i niedokrwistość. Łożysko może ulec odklejeniu, istnieje także ryzyko, że poród nastąpi wcześniej, a w czasie połogu pojawiać się będą krwotoki. Wysokie TSH u matki w wielu wypadkach przekłada się na niską wagę urodzeniową dziecka, a czasem także na późniejsze nieprawidłowości w jego rozwoju.
Najczęściej zadawane pytania
Co robić przy niedoczynności tarczycy w ciąży?
Leczenie niedoczynności tarczycy polega na suplementowaniu syntetycznej tyroksyny (lewotyroksyny), która jest bezpieczna i niezbędna dla zdrowia matki i rozwijającego się płodu.
Kiedy iść do endokrynologa w ciąży?
Jeśli wyniki twoich badań tarczycy (TSH, FT3 i FT4) będą powyżej lub poniżej normy ginekolog skieruje cię na wizytę u endokrynologa.
Czy można zajść w ciążę z wysokim TSH?
Niedoczynność i nadczynność tarczycy mogą niekorzystnie wpływać na płodność. Dlatego warto regularnie sprawdzać poziom TSH i w razie odchyleń udać się do specjalisty.
Sprawdź także:
- Niedoczynność tarczycy u kobiet w ciąży – objawy, leczenie i wpływ na rozwój dziecka
- Niedoczynność tarczycy u niemowląt – objawy i diagnoza
- Progesteron kluczem do zajścia w ciążę
- Niedoczynność tarczycy u dziecka – objawy, diagnostyka i leczenie schorzenia
- Normy cukru we krwi podczas ciąży
- Wysoki poziom progesteronu w ciąży – jak rozpoznać i co oznacza?
- Podwyższone ob u dziecka – przyczyny, normy i leczenie
