Stężenie TSH w ciąży. Jaki wynik wskazuje niedoczynność tarczycy u kobiet w ciąży?

Każda kobieta, która spodziewa się dziecka, musi poddawać się regularnym badaniom. Jednym z nich jest kontrola poziomu hormonu TSH w ciąży, który odpowiada m.in. za rozwój płodu. Na czym polega ten test? Ile wynoszą normy TSH w ciąży? Czym skutkuje nadmiar bądź niedobór tego hormonu tarczycy?

Czym jest test TSH w ciąży?

TSH to tyreotropina, czyli wydzielany przez przysadkę mózgową hormon, który reguluje działanie hormonów produkowanych przez tarczycę. Tyreotropina odpowiada za ogólne funkcjonowanie ciężarnej, a także za niezaburzony rozwój płodu (zwłaszcza układu kostnego oraz centralnego układu nerwowego). Pod­czas cią­ży ro­śnie zu­ży­cie jodu, a tak­że pro­du­ko­wa­nych jest wię­cej hor­mo­nów tar­czy­cy. Badanie TSH wykonuje się zatem – na podstawie próbki krwi – w celu sprawdzenia, czy tarczyca w ciąży pracuje poprawnie. Chodzi tu przede wszystkim zdiagnozowanie ewentualnych chorób tarczycy, takich jak nadczynność i niedoczynność.

Bez przeprowadzenia tego typu testu niemożliwe byłoby wczesne wykrycie nieprawidłowości w tym zakresie, ponieważ typowe dla zaburzeń objawy mogą zostać uznane za naturalny element przebiegu ciąży. Przykładem są np. problemy z wypróżnianiem lub nagły przyrost masy ciała.

Od czego zależy stężenie TSH w ciąży?

Warto również dodać, że stężenie tyreotropiny w tym okresie bywa różne – w każdym z trzech trymestrów może wyglądać zupełnie inaczej. Z tej przyczyny TSH w ciąży wykonuje się kilka razy. Ważne, aby jakiekolwiek anomalie hormonalne, mogące wpływać niekorzystnie na zdrowie ciężarnej lub rozwój dziecka, były zdiagnozowane jak najwcześniej.

Badanie TSH w ciąży obowiązkowe jest zwłaszcza w przypadku tych kobiet, które cierpiały wcześniej na przewlekłe schorzenia gruczołu tarczycy lub u których zaobserwowano symptomy świadczące o możliwych nieprawidłowościach endokrynologicznych.

Ile wynosi poziom TSH w ciąży? Normy

Wiele kobiet zastanawia się, jakie są normy TSH w ciąży. Jak wspomnieliśmy, poziom tyreotropiny we krwi ulega przez 9 miesięcy wahaniom. Najniższe stężenie hormonu występuje zazwyczaj w okolicach od dziesiątego do dwunastego tygodnia ciąży (wtedy natomiast stę­że­nie hCG jest naj­wyż­sze. Normy TSH najlepiej zatem podawać przy podziale na poszczególne trymestry ciążowe:

• pierwszy trymestr ciąży – norma TSH to przedział od 0,1 do 2,5 mIU/l;
• drugi trymestr ciąży – norma TSH to przedział 0,2–3 mIU/l;
• trzeci trymestr ciąży – norma TSH to przedział 0,3–3 mIU/l.

Ostatnie podane wartości TSH powinny utrzymać się do porodu.

Jeżeli któreś z badań TSH w ciąży wykaże stężenie hormonu poniżej bądź powyżej normy, wówczas konieczne jest rozpoczęcie terapii farmakologicznej w celu wyrównania jego poziomu do odpowiednich wartości. W takim przypadku zwiększa się również częstotliwość kontrolowania TSH. Je­śli w ba­da­niach I try­me­stru TSH jest po­wy­żej 2,5 mIU/L po­win­no się do­dat­ko­wo ozna­czyć przeciwciało anty-TPO.

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez dr n. med. Maciej Jędrzejowski – endokrynolog (@doktor.endo)

Zbyt niskie TSH w ciąży – skutki

Powodów nieprawidłowego poziomu tyreotropiny we krwi jest wiele. Niskie stężenie hormonu świadczy o tym, że tarczyca w ciąży nie działa prawidłowo – w takim wypadku mowa o nadczynności tarczycy. Tego typu zaburzenie wykrywane jest rzadziej, ale jednocześnie nie powoduje ono dużego zagrożenia dla płodu ani matki. Obniżone TSH w ciąży to przede wszystkim odczuwanie przez ciężarną senności i zmęczenia, częsta apatia, rozdrażnienie, przyspieszone bicie serca i nadciśnienie tętnicze. Ponadto masa ciała może w takiej sytuacji ulec zmniejszeniu. Niskie TSH w ciąży zwykle daje objawy w pierwszych 12 tygodniach. Po porodzie symptomy najczęściej znikają samoistnie.

Skutki wysokiego stężenia TSH w ciąży – niedoczynność tarczycy

Przekroczenie normy TSH w ciąży oznacza niedoczynność tarczycy. Jest to znacznie bardziej niebezpieczna sytuacja niż niskie stężenie TSH i nadczynność gruczołu. Oznaki nieprawidłowości – zwiększenie masy ciała, osłabienie, sucha skóra – mogą zostać zlekceważone z uwagi na zbieżność z typowymi u wielu kobiet dolegliwościami pojawiającymi się podczas ciąży. Czym grozi podwyższone TSH? Głównym skutkiem zaburzenia jest nadciśnienie tętnicze i niedokrwistość. Łożysko może ulec odklejeniu, istnieje także ryzyko, że poród nastąpi wcześniej, a w czasie połogu pojawiać się będą krwotoki. Wysokie TSH u matki w wielu wypadkach przekłada się na niską wagę urodzeniową dziecka, a czasem także na późniejsze nieprawidłowości w jego rozwoju.

Najczęściej zadawane pytania

Co robić przy niedoczynności tarczycy w ciąży?

Leczenie niedoczynności tarczycy polega na suplementowaniu syntetycznej tyroksyny (lewotyroksyny), która jest bezpieczna i niezbędna dla zdrowia matki i rozwijającego się płodu.

Kiedy iść do endokrynologa w ciąży?

Jeśli wyniki twoich badań tarczycy (TSH, FT3 i FT4) będą powyżej lub poniżej normy ginekolog skieruje cię na wizytę u endokrynologa.

Czy można zajść w ciążę z wysokim TSH?

Niedoczynność i nadczynność tarczycy mogą niekorzystnie wpływać na płodność. Dlatego warto regularnie sprawdzać poziom TSH i w razie odchyleń udać się do specjalisty.

• Białko w moczu w ciąży – przyczyny, normy, interpretacja wyników, profilaktyka
• Wieczorne mdłości w ciąży – czym są spowodowane?
• Bromergon a ciąża. Czy lek mogą przyjmować przyszłe mamy?
• Co oznaczają ketony w moczu w ciąży? Przyczyny i leczenie ciał ketonowych
• Trymestry ciąży – rozwój dziecka, przebieg ciąży oraz badania w I, II oraz III trymestrze ciąży
• Test ciążowy – po południu czy tylko rano?
• Rzodkiewka w ciąży – czy można jeść to warzywo w czasie ciąży?