Wychowanie dzieci jest trudnym zadanie. Mało czasu, szybkie tempo życia oraz stawianie sobie wielu wyzwań często powoduje, że nie jesteśmy w stanie prawidłowo określić priorytetów. Dużo czasu spędzamy w pracy, w biegu. Kupienie kolejnej zabawki, tableta czy smarfona zagłusza nasze wyrzuty sumienia. Zobacz, jak wychować dziecko, aby wyrosło na szczęśliwego i wartościowego człowieka.
Wychowanie dzieci – stwórzcie wspólny świat
Dom, rodzina to w najwcześniejszych latach cały świat dziecka. To mikrokosmos, który uczy dziecko jak żyć, co jest w życiu ważne i jak postępować. Rodzice nie mogą dać dziecku nic cenniejszego niż uwaga i czas, który mu poświęcą. Wspólne zabawy, spędzanie czasu, czytanie bajek czy wychodzenie na rower nauczy dziecko, że czas wspólnie spędzony jest bezcenny. Jednocześnie dziecko, z którym rodzice spędzają wspólnie czas, otrzymuje sygnał, że jest ważne, że czas razem spędzony jest wartością nie tylko dla dziecka, ale również dla rodzica, który w takich chwilach umie wyłączyć telewizor oraz wyciszyć telefon.
Jak spędzać czas z dzieckiem?
Wychowanie dzieci to spędzanie z nimi czasu. Co robić, by było ciekawie? To, co każdy lubi. Ponieważ małe dziecko nie jest jeszcze ukształtowane, warto pokazać mu różnorodność świata i… rodziców. Wyjście z mamą do kina, czy z tatą na łyżwy pokaże dziecku, że ludzie są bardzo różnorodni, dzięki czemu świat jest miejscem niezmiernie ciekawym. Wychowanie dzieci polega na pokazaniu dziecku możliwości i zaakceptowaniu tego, co dziecko wybierze.
Zastanawiając się, jak powinno wyglądać wychowanie dzieci, nie można zapomnieć o równej roli w wychowaniu dziecka przez oboje rodziców. Tata przekazuje dziecku zupełnie inne wartości i inny świat niż jest w stanie pokazać mama. I odwrotnie.
O czym nie wolno zapominać? Jak reagować na krzyk dziecka?
Mały człowiek ma wielkie problemy. Rodzice w ciągłym biegu bardzo często o tym zapominają i lekceważą problemy swoich pociech. Krzyk, tupanie czy rzucanie się na podłogę to sygnały, które wysyła dziecko, które nie jest w stanie przekazać swoich potrzeb w inny, zrozumiały dla rodziców sposób. Jest to wyraz bezsilności i próba zwrócenia na siebie uwagi.
Wychowanie dzieci polega na tłumaczeniu dziecku otaczającego go świata i na słuchaniu, jak dziecko ten świat rozumie. Bardzo często rodzice młodszych dzieci uważają, że nie ma sensu tłumaczyć, gdyż dziecko jest za małe, by zrozumieć. Może jest to prawdą? Może dziecko nie zrozumie wszystkiego od razu, ale za drugim razem, czy kolejnym – zrozumie. Natomiast, gdy nikt mu świata nie wytłumaczy, nie będzie wiedziało, że coś jest nie tak, że coś robi źle.
Trzeba słyszeć, a nie tylko słuchać malucha
Wychowanie dzieci polega też na ich słuchaniu. Słuchanie to wyraz empatii, jaki dorosły człowiek okazuje dziecku. Małe, wielkie sprawy, dla nas dorosłych mogą być banalne i często marzymy, by mieć takie problemy, jak nasz maluch. Czy na pewno? Świat naszego dziecka jest bardzo ograniczony. To, co wydarzyło się w przedszkolu czy szkole, jest dla niego najważniejsze. Kłótnia z kolegą to koniec świata. Co z tego, że jutro znowu będą najlepszymi przyjaciółmi, my dorośli o tym wiemy. Dziecko przeżywa to na swój sposób. Takie momenty są dla dziecka bardzo trudne. Warto chwilę się nad tym zastanowić i wykazać zrozumienie dla małych, wielkich problemów.
Jak wyznaczyć granice?
Zastanawiając się, jak powinno wyglądać wychowanie dzieci, nie można zapomnieć o wyznaczeniu granic, w których dziecko może się poruszać.
Dziecko jest czystą kartą, która zapełniamy my, rodzice oraz później nauczyciele w szkole. Chcąc przekazać dziecku, jak powinno się zachowywać, co jest dobre, a co złe trzeba jasno określić granice i konsekwentnie się ich trzymać. Wychowanie dzieci, które mają jasne ramy postępowania, jest dużo prostsze nie tylko z punktu widzenia rodzica. Dziecko, które wie, co może zrobić, a czego robić nie powinno, czuje się pewniej. Przesuwanie granic nie jest dobrym rozwiązaniem. Może w pierwszym momencie dziecko jest szczęśliwe, że udało mu się uzyskać pozwolenie na dłuższą zabawę czy brak wieczornego mycia zębów, jednak w dłuższej perspektywie dziecko, które nie zna granic, czuje się zagubione.
Nakazy i zakazy
Zastanawiając się, jak wychować dziecko warto pomyśleć również o obowiązkach, które dziecko powinno mieć. Oczywiście muszą one być dostosowane do wieku i możliwości dziecka.
Dziecko, które ma obowiązki, nauczy się, że musi wykonywać to, co do niego należy. Jednocześnie obowiązki, które mają wpływ na życie rodzinne, sprawiają, że dziecko czuje się ważne i potrzebne. 6 -latek, który przyniesie sztućce przed obiadem, czy pomoże poznosić naczynia po obiedzie, będzie czuł, że ma ważny wkład w przygotowanie rodzinnego obiadu. Będzie czuł się dumy, a jednocześnie od rodziców dostaje sygnał, że jest w stanie poradzić sobie z wyzwaniem.
Pamiętaj, że uczucia są dobre
Często czujemy się źli, zmęczeni czy rozgoryczeni, gdy w pracy nie zostaliśmy docenieni mimo wkładanego w nią wysiłku. Czujemy złość, gniew i żal. Czemu takich samych uczuć odmawiamy naszym dzieciom?
Uczymy nasze dzieci, że mają być grzeczne. I dobrze. Nie znaczy to jednak, że mają tłumić uczucia, które w nich są. Dzieci również przeżywają swoje małe dramaty. Są złe, zmartwione czy wprost przeciwnie radosne i szczęśliwe.
Pozwólmy dzieciom okazywać uczucia. Nie tylko te dobre. Również te złe. To, że dziecko nie pokarze, że jest złe nie znaczy, że złość minie. Jedyne czego dziecko nauczy się w takiej sytuacji to ukrywania tego, jak w danej chwili się czuje. Czy właśnie tego chcemy jako rodzice? Nie wiedzieć, co czuje moje własne dziecko?
Jak nauczyć dziecko szacunku dla człowieka?
Janusz Korczak powiedział „nie ma dzieci, są ludzie”. Tym zdaniem można podsumować wszystko. Zastanawiając się, jak wychować dzieci musimy mieć świadomość, że każde dziecko jest małym człowiekiem, któremu dziecku należy się taki szacunek, jak każdemu innemu człowiekowi.
Czy dorosłemu człowiekowi kazalibyśmy podzielić się ukochanym telefonem z kolegą? Nie. To dlaczego zmuszamy nasze dzieci do oddawania kolegom ich ulubionych zabawek? Czy dorosłego, obcego człowieka poklepalibyśmy po głowie? Nie. To dlaczego podchodzimy do obcych dzieci i głaszczemy je po włosach. Niby nic, a jednak… Szacunek to przeproszenie dziecka, gdy na to zasługuje, wysłuchanie co ma do powiedzenia, potraktowanie jego problemów z całą uwagą. Obgadywanie, upokarzanie czy obrażanie dziecka tylko dlatego, że jest małym człowiekiem i mamy nad nim pełną władzę to przejaw braku empatii.
Rodzice codziennie zadają sobie pytanie, jak wychowywać dziecko. Jest to zadanie bardzo trudne, pełne pułapek oraz ciężkich wyzwań. Warto jednak zatroszczyć się o to, by pokazać dziecku świat, spędzać razem czas, a jednocześnie dbać o siebie nawzajem. Dziecko, które doświadczy w rodzinie szacunku i zrozumienia będzie tak traktowało innych ludzi. Dziecko, które będzie wychowywane we wrogiej atmosferze, będzie czuło, że musi ze wszystkimi walczyć.
Najczęściej zadawane pytania
Jakie wartości powinien przekazywać rodzic dziecku?
Rodzice powinni przede wszystkim przekazywać dziecku wartości takie jak szacunek dla innych ludzi, empatia, uczciwość, odpowiedzialność oraz samodyscyplina.
Jakie metody wychowawcze są skuteczne?
Najskuteczniejsze metody wychowawcze to te, które opierają się na zrozumieniu dziecka i jego potrzeb, jak również na ustanowieniu jasnych granic i konsekwencji.
Kiedy należy zacząć uczyć dziecko samodyscypliny?
Rodzice powinni uczyć dziecko samodyscypliny już od najmłodszych lat, np. przez stawianie małych wyzwań, nauczenie odporności na frustrację i nagradzanie pozytywnych zachowań.
Sprawdź także:
- Mity i przekłamania na temat wychowania dziecka, których warto się wystrzegać
- Ile wydaje się na utrzymanie dzieci miesięcznie?
- Jak oduczyć dziecko spania z rodzicami? Jak nauczyć dziecko spania we własnym łóżku?
- Czego boją się dzieci na różnych etapach rozwoju? Spis dziecięcych lęków
- Jak oduczyć dziecko smoczka? Poznaj sposoby na odzwyczajenie dziecka od smoczka
- Komunia, w której klasie? Poradnik dla rodziców
- Co powinien umieć 4 latek?