Profilaktyka układu moczowego w ciąży jest niezwykle ważna. Lekarz prowadzący swoją pacjentkę ma za zadanie zlecać jej odpowiednie badania kontrolne – między innym przesiewowe badanie moczu. Co zrobić, jeżeli jego wynik pokaże ketony w moczu w ciąży? O czym świadczą i czy powinny być powodem do niepokoju? Postaramy się udzielić odpowiedzi na te pytania.
Ciała ketonowe w moczu ciąża – czym są?
Na samym początku warto zastanowić, czym są ketony, nazywane też ciałami ketonowymi. Z medycznego punktu widzenia są to związki chemiczne, które powstają w wątrobie podczas trawienia tłuszczów. Powstają one w każdym zdrowym organizmie, jednak zazwyczaj nie przenikają do moczu lub znajdują się ich tam jedynie śladowe ilości. Nasilone produkowanie ciał ketonowych może już oznaczać pewne stany chorobowe i stan taki wymaga dodatkowej diagnostyki i podjęcia konkretnych działań. Ciała ketonowe w moczu u kobiety w ciąży fizjologicznie nie powinny występować, chociaż ich śladowe ilości nie są jeszcze powodem do niepokoju. Sprawdź też, co oznacza białko w moczu w ciąży.
Jak określić poziom ketonów?
Można to zrobić nawet w domowym zaciszu za pomocą łatwych testów paskowych, które wymagają jedynie kilka kropel moczu i wskazują bardzo czuły wynik.
Ketony w moczu w ciąży – co mogą oznaczać?
Ciała ketonowe to związki, które, chociaż są produkowane przez wątrobę, to nie są przez nią wykorzystywane. Dostają się natomiast do krwiobiegu oraz wielu tkanek i narządów człowieka, na przykład do mózgu, nerek, serca czy mięśni. W niektórych przypadkach mogą nawet zastąpić tradycyjny materiał energetyczny, czyli glukozę. W normalnych warunkach ich stężenie we krwi nie osiąga wartości powyżej 200 umol/l. Jednak niekiedy może dojść do ich wzmożonej syntezy – przyczyną takiej sytuacji mogą być diety nisko węglowodanowe, głodówki, anoreksja czy niski poziom insuliny i cukrzyca ciążowa. Obecność ketonów w moczu wskazuje, że organizm zaczął pobieranie energii z tłuszczów pod wpływem określonych czynników, które warto jak najszybciej zbadać.
Ketony w moczu – przyczyny
Badania wykryły ketony w moczu w ciąży i zastanawiasz się, jakie mogą być przyczyny takiego stanu? Występowanie ich w nadmiernej ilości nazywane jest ketonurią. Istnieje kilka powodów, dla których ich wartości są nieco podwyższone – od zupełnie błahych po znacznie poważniejsze. Ketony w moczu w ciąży mogą pojawić się jedynie przejściowo, na przykład, gdy ciężarna unika posiłku przed snem albo stosuje diety o niskiej zawartości węglowodanów. Do innych przyczyn należy także gorączka lub intensywny wysiłek fizyczny, a niekiedy wymioty, które jednak częściej towarzyszą kobietom w początkowym stadium ciąży.
Ketonuria
Najpoważniejszą przyczyną ketonurii bywa cukrzyca w ciąży, a w szczególności jej powikłania, czyli kwasica ketonowa. Dotyka ona około 3-5 % kobiet spodziewających się dziecka i wymaga szybkiej diagnostyki, ponieważ nieleczona potrafi stanowić zagrożenie zarówno dla dziecka, jak i matki. Co ciekawe, występuje u kobiet, które wcześniej nie miały problemów z wysokim poziomem cukrem we krwi.
Co jest przyczyną ketonurii i czemu dotyka kobiety ciężarne?
Zazwyczaj spowodowana jest zaburzeniami gospodarki hormonalnej, które są stosunkowo często spotykane w tym okresie. Zazwyczaj rozpoznawane są ketony w moczu w ciąży 3 trymestr, dlatego warto kontrolować stężenie cukru we krwi już od początku ciąży. Jeżeli glikemia ponad normę zauważona jest na wczesnym jej etapie, może wskazywać na rozwijającą się cukrzyce typu 2, która nie została poprawnie zdiagnozowana. Natomiast ketony w moczu w ciąży przy cukrzycy, która została już stwierdzona, oznaczają, że jest źle kontrolowana, co wymaga wizyty u lekarza i między innymi dostosowania dawki leków lub dokonania kolejnych zmian w diecie.
Ketony w moczu jak się pozbyć?
Wysokie ketony w moczu w ciąży zawsze wymagają natychmiastowej konsultacji u specjalisty, ponieważ mogą doprowadzić do kwasicy ketonowej. To ostre powikłanie cukrzycy, które może spowodować śpiączkę lub nawet śmierć chorego. Jeżeli podczas badania kontrolnego okaże się, że kobieta ciężarna ma podwyższona poziom ciał ketonowych, najważniejszym zadaniem jest doprowadzenie do ich unormowania, co można robić na kilka sposobów.
Sposoby na pozbycie się ciał ketonowych
Przede wszystkim jednak niezbędne jest powtórzenie badania oraz upewnienie się, że pacjentka przestrzegała podstawowych zasad higieny badań, takich jak pozostawanie na czczo, dokładne umycie ceki moczowej czy pobranie środkowego strumienia moczu.
Po określeniu poziomu ciał ketonowych oraz ewentualnie wykonaniu dodatkowych badań lekarz stara się ustalić przyczynę ich występowania. Natomiast samo pozbycie się ciał ketonowych z moczu może polegać na uregulowaniu glikemii, podjęciu leczenia chorób tarczycy i trzustki, zmianie diety oraz bardziej regularnemu spożywaniu posiłków. Niezwykle ważne jest też systematyczne wykonywanie badań moczu oraz krwi – przynajmniej raz w miesiącu. Kobiety chorujące na cukrzyce powinni wykonywać takie badania jeszcze częściej – na przykład za pomocą testów paskowych w domu.
Najczęściej zadawane pytania
Jak się pozbyć ketonów w moczu?
Pierwszym krokiem powinno być odkrycie, dlaczego ketony w moczu w ciąży w ogóle występują. W z zależności od tego można wprowadzić:
- zmianę nawyków żywieniowych;
- zamianę leków przyjmowanych na stałe;
- uregulowanie farmakologiczne glikemii.
Czy ketony w moczu w ciąży są groźne?
Zawartość ciał ketonowych w moczu wskazuje na zaburzenia stanu zdrowia. Jeśli ich obecność nie zanika przez dłuższy czas, może doprowadzić do zakwaszenia organizmu. Szczególnie cukrzycy powinni unikać takiej sytuacji, ponieważ w ich przypadku może dojść do śpiączki cukrzycowej. Ketony w moczu w ciąży są zagrożeniem dla dziecka i może skutkować np. uszkodzeniem mózgu rozwijającego się płodu.
Kiedy pojawiają się ketony w moczu?
Obecność ciał ketonowych w moczu w czasie ciąży może być wynikiem głodówki, diety, w której brakuje węglowodanów, a jest bogata w tłuszcze i białko, nadmiernego wysiłku fizycznego, choroby alkoholowej lub nieprawidłowo leczonej cukrzycy.
Sprawdź także:
- Badania moczu w ciąży – normy oraz interpretacja wyników
- Cukier w moczu w ciąży – zastanawiające objawy i co powinno zaniepokoić
- Podwyższona liczba leukocytów w moczu u dziecka – przyczyny, objawy i leczenie
- Białko w moczu w ciąży – przyczyny, normy, interpretacja wyników, profilaktyka
- Liczne kryształy szczawianu wapnia w moczu u dziecka – przyczyny, objawy i leczenie
- Kryształki kwasu moczowego u dzieci – przyczyny, objawy i leczenie
- Fosforany w moczu u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie
