Żylaki w ciąży to powszechny problem przyszłych mam. Widoczne pod skórą poszerzone żyły mogą pojawić się już w I trymestrze ciąży, chociaż najczęściej występują dopiero na zaawansowanym jej etapie. Najczęściej przybierają postać sinych zgrubień zlokalizowanych wzdłuż linii żył – są nie tylko problemem estetycznym, ale też obniżają komfort życia, a nawet mogą prowadzić do zakrzepicy żył. Skąd tak naprawdę się biorą i czy można coś zrobić, aby im zapobiegać?
Pajączki na nogach w ciąży – skąd się biorą?
Jak powstają żylaki? Jak wiadomo w normalnych, zdrowych żyłach krew obwodowa transportowana jest w kierunku serca – wiąże się to, z tym, że musi przeciwdziałać siłom grawitacji, czyli poruszać się w górę. Aby ułatwiać tę pracę, żyły wyposażone są w zastawki zapobiegające cofaniu się krwi. Jeżeli z jakichś powodów nie zamykają się one prawidłowo, krew zamiast udawać się w kierunku serca spływa do splotów żylnych oraz tworzy w nich rozdęcia.
Dlaczego kobiety w ciąży narażone są na powstawanie żylaków?
Dzieje się tak z kilku względów. Zmiany hormonalne, między innymi progesteron przyczynia się do rozluźnienia mięśni, co zmniejsza napięcie ścian naczyń żylnych i sprawia, że są podatne na rozszerzanie się. W czasie ciąży przepływa przez nie też o wiele więcej krwi – w niektórych momentach nawet o 50% więcej niż przed ciążą. Niekiedy przyczyną jest to, że zastawki nie są w stanie się prawidłowo zamykać – powstaje więc wsteczny przepływ krwi. Co więcej, powiększona macica w zaawansowanym stadium ciąży dodatkowo przyciska żyłę główną dolną do mięśni lędźwiowych i kręgosłupa, co tym bardziej utrudnia jej powrót do serca. W efekcie ciśnienie krwi kilkukrotnie się zwiększa, powodując rozszerzanie się i skręcanie żył.
Kto szczególnie narażony jest na żylaki w ciąży?
Kobiety, które mają ku temu predyspozycje genetyczne – na przykład problem ten pojawiał się u nich w rodzinie – lub już przed ciążą pojawiały się na ich nogach pierwsze popękane naczynka. Ryzyko wystąpienia żylaków wzrasta też po kolejnej ciąży oraz u osób, które mają nadwagę i prowadzą mało aktywny tryb życia.
Żylaki w ciąży – nie tylko na nogach. Czym są hemoroidy w ciąży?
Co ciekawe, problem rozszerzonych żył pojawia się nie tylko na nogach, ale kobietom w ciąży mogą dokuczać także żylaki odbytu, krocza lub sromu.
Hemoroidy
Żylaki odbytu w ciąży inaczej nazywane są hemoroidami. To typowa dolegliwość, która pojawia się u dużego odsetka ciężarnych. Bezpośrednią przyczyną ich pojawiania się jest duże ciśnienie krwi w żyłach końcowego odcinka jelita grubego. Przybierają one postać guzków, którym towarzyszy wiele nieprzyjemnych objawów, między innymi pieczenie, swędzenie, śluz w odbycie lub pojawianie się świeżej krwi na papierze.
Żylaki sromu w ciąży
Kolejną często dolegliwością są żylaki sromu w ciąży. Najczęściej pojawiają się one w ostatnich miesiącach ciąży i wywołują obrzęk oraz ból okolic intymnych. Niekiedy towarzyszą im zaczerwienienie warg sromowych, a nawet krwawienie. Jeżeli żylaki sromu są duże mogą być przeciwskazaniem do naturalnego porodu. U wielu kobiet współwystępują wraz z hemoroidami i żylakami kończyn dolnych także żylaki pochwy w ciąży. Najczęściej nadają o sobie znać w trzecim trymestrze – na ich rozwój ma wpływ stale powiększająca się macica oraz związany z tym utrudniony opływ krwi. Objawy żylaków pochwy są dosyć uciążliwe. Należą do nich głównie: swędzenie i pieczenie, lekkie krwawienia, obrzęki oraz zgrubienia w obrębie błony śluzowej.
Co na żylaki w ciąży? Jak zapobiegać problemom żylnym w czasie ciąży
Co można robić, aby zapobiegać powstawaniu żylaków w ciąży? Warto pamiętać o kilku prostych zasadach. Jeżeli jesteś zmuszona do długotrwałego stania lub siedzenia, wskazane jest co 30–40 min przespacerować się lub położyć z nogami uniesionymi powyżej tułowia. Zapobiegnie to powstawaniu żylaków i skurczów łydek. Ulgę może przynieść masaż łydek i stóp, który będzie wykonywany od stóp w górę, w kierunku serca. Profilaktycznie warto łykać naturalne suplementy, wzmacniające ścianki naczyń, na przykład rutynę. Dobre efekty przynosi maść na żylaki w ciąży z kasztanowca oraz z heparyną. Poleca się także noszenie rajstop przeciwżylakowych, które wywierają odpowiedni ucisk na nogi. Odradza się natomiast długiego opalania, gorących kąpieli oraz sauny, ponieważ wpływają na rozszerzanie naczynek. Nie należy też nosić butów na wysokim obcasie z wąskimi noskami oraz obcisłych ubrań.
Zakrzepica
W niektórych przypadkach żylaki wymagają natychmiastowej konsultacji z lekarzem – między innymi, gdy noga z żylakami przybrała siny kolor, spuchła, boli lub jest zaczerwieniona. Warto to zrobić również, gdy podczas załatwiania się widoczna jest krew lub gdy żylaki są bardzo dokuczliwe i obniżają komfort życia. Takie objawy mogą świadczyć o zakrzepicy. Może się okazać, że konieczne będzie stosowanie zastrzyków heparyny.
Jakie ćwiczenia na żylaki kończyn dolnych w ciąży będą najlepsze?
Warto wybrać taki ruch, które poprawia krążenia i wzmacnia mięśnie, jednak jest bezpieczny dla ciężarnych kobiet. Polecane są więc przede wszystkim spacery i gimnastyka lub basen. Należy dokładać starań, aby każdego dnia mieć trochę ruchu. W przypadku żylaków odbytu ważna jest także dieta bogata w błonnik i warzywa.
Żylaki u kobiet w ciąży – podsumowanie
Wiesz już, jak powstają żylaki w ciąży i jakie są sposoby na walkę z nimi. Inwazyjne leczenie żylaków w ciąży jest niewskazane i walka z nimi może polegać na noszeniu specjalnych pończoch uciskowych. Pamiętaj, że jeśli po porodzie żylaki nadal są widoczne, wtedy należy to skonsultować z lekarzem flebologiem.
Najczęściej zadawane pytania
Co na żylaki sromu w ciąży?
Żylaki sromu nie wymagają leczenia, po porodzie powinny zniknąć samoistnie.
Czy żylaki w ciąży są niebezpieczne?
Żylaki mogą prowadzić do zapalenia żył powierzchownych czy zatoru tętnicy płucnej. Stanowią także czynnik ryzyka wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej.
Jak rozpoznać zakrzepice w ciąży?
Objawami zakrzepicy mogą być: obrzęk i bolesność i zaczerwienienie nóg. Kończyna może wydawać się ciepła w dotyku. Jeśli doświadczasz takich symptomów, udaj się do lekarza, w celu uzyskania diagnozy.
Sprawdź także:
- Krew z nosa w ciąży – przyczyny. Jak radzić sobie z krwawieniem z nosa w ciąży?
- Prawidłowa waga w ciąży – jaki powinien być przyrost masy ciała kobiety w ciąży?
- Badanie przesiewowe noworodka w kierunku SMA – wczesne wykrycie SMA daje szanse na normalne życie
- Kurkuma w ciąży – czy możesz stosować tę przyprawę? Poznaj jej skład i zastosowanie
- Żurawina w ciąży na zapalenie pęcherza, zakażenia, przeziębienia i żylaki
- Trymestry ciąży – rozwój dziecka, przebieg ciąży oraz badania w I, II oraz III trymestrze ciąży
- Rodzaje badań prenatalnych – kiedy należy je wykonać? Poznaj wskazania