Przewlekła niewydolność żylna (PNŻ) – jak leczyć schorzenie kończyn dolnych?

Przewlekła niewydolność żylna to choroba żył, która często dotyka osoby pracujące w pozycji siedzącej lub stojącej. Objawia się m.in. pajączkami na skórze, bólem i obrzękiem łydek oraz trudno gojącymi się owrzodzeniami podskórnymi. Profilaktyka, takie jak regularna aktywność fizyczna, unikanie długiego stania lub siedzenia oraz stosowanie odpowiedniego obuwia, może pomóc w zapobieganiu chorobie układu żylnego. Dowiedz się więcej na ten temat!

Czym jest niewydolność żylna kończyn dolnych?

Zacznijmy od wyjaśnienia, co to jest niewydolność żylna. Przewlekła niewydolność żylna ma miejsce wtedy, gdy zastawki są uszkodzone i krew cofając się, napiera na ściany naczyń. Na skutek tego naczynia poszerzają się i z biegiem czasu zalegająca krew żylna wywołuje zmiany chorobowe w otaczających tkankach¹.

Według różnych źródeł przewlekła niewydolność żylna może dotyczyć nawet 1/3 populacji, głównie cierpią na nią mieszkańcy krajów rozwiniętych. Występuje u 40–60% kobiet i 15–30% mężczyzn².

Przyczyny niewydolności żył kończyn dolnych – czynniki ryzyka

Przewlekła choroba żylna jest chorobą o etiologii wieloczynnikowej. Podejrzewa się, że czynnikiem mającym największy wpływ na pojawienie się jej objawów jest charakter wykonywanej pracy. Okazuje się bowiem, że długotrwała praca w pozycji siedzącej lub stojącej może przyczynić się do zastoju krwi w naczyniach żylnych kończyn dolnych¹.

Częstą przyczyną niewydolności żył są także pierwotne wady budowy ścian żył i zastawek żylnych. Pierwotna PNŻ rozwija się zwykle wtedy, kiedy do uwarunkowań genetycznych dochodzą kolejne czynniki osłabiające napięcie i strukturę ściany żył, takie jak ciąża, uraz czy leki hormonalne. Do rozwoju choroby mogą doprowadzić również zmiany wtórne po zakrzepicy żylnej².

Objawy niewydolności żylnej

Pierwsze objawy niewydolności żylnej mogą mieć charakter zmian skórnych lub naczyniowych¹. U pacjentów cierpiących na tę przypadłość obserwuje się m.in.:

• • żylaki kończyn dolnych (teleangiektazje, siateczkowate poszerzenia żylne, perły żylakowe),

• • obrzęki kończyn dolnych (żylno-limfatyczne),

• • uczucie ciężkości nóg,

• • nocne kurcze mięśni,

• • dolegliwości bólowe,

• • zespół niespokojnych nóg,

• • pieczenie skóry,

• • świąd,

• • mrowienie,

• • rumień,

• • sinicę.

W końcowym etapie widoczne są też zmiany troficzne i uszkodzenia skóry.

Jak walczyć z przewlekłą niewydolnością żylną? Jaki lekarz pomoże?

W przypadku podejrzenia niewydolności żylnej najpierw warto udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który przeprowadzi wstępną diagnostykę i doradzi, do jakiego specjalisty należy umówić wizytę i wypisze do niego skierowanie. Leczeniem niewydolności żylnej zajmuje się przede wszystkim flebolog i angiolog. Za leczenie stanów ostrych i przewlekłych odpowiada z kolei chirurg naczyniowy.

Leczenie przewlekłej niewydolności żylnej

W pierwszym stadium przewlekłej niewydolności żylnej stosuje się leczenie zachowawcze, które obejmuje łączenie kilku metod wzajemnie się uzupełniających. Lekarze zalecają przede wszystkim kompresjoterapię, czyli terapię uciskową, polegającą na zastosowaniu kontrolowanego, dostosowanego do objawów ucisku na kończynę. Do kompresjoterapii stosuje się wyroby kompresyjne takie jak kolanówki, rajstopy czy pończochy¹.

Niezbędnym elementem leczenia przewlekłej niewydolności żylnej jest fizykoterapia, obejmująca jazdę na rowerze, pływanie, bieganie czy marszobieg¹. Można wykonywać także ćwiczenia angażujące same nogi podczas leżenia na macie, jednak wcześniej warto skonsultować się w tej sprawie z fizjoterapeutą.

Jakie leki na przewlekłą chorobę żył?

W leczeniu PNŻ równie ważna co pozostałe metody jest farmakoterapia. Stosuje się kilka grup leków o różnych mechanizmach działania. Najważniejszą grupą są tzw. leki flebotropowe, które powodują zmniejszenie obrzęku kończyn, np. diosmina¹. Zawiera ją Diosminex Max, który leczy objawy związane z niewydolnością krążenia żylnego kończyn dolnych. Lek przyspiesza odpływ krwi żylnej i zmniejsza jej zastój w żyłach, ponadto poprawia napięcie ścian naczyń żylnych i wzmacnia naczynia krwionośne⁴.

Należy pamiętać, że Diosminex Max to lek, dlatego przed zastosowaniem powinno się zapoznać z treścią ulotki dołączonej do opakowania lub skonsultować z lekarzem albo farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża życiu lub zdrowiu. Konsultacja lekarska jest wskazana w przypadku braku efektów leczenia pomimo stosowania się do zaleceń.

PNŻ – podsumowanie

Przewlekła niewydolność żylna jest chorobą żył, której przyczyną jest zwykle refluks żylny, czyli cofanie się krwi do żył powierzchownych. Może to prowadzić do stanu zapalnego, obrzęku i bólu kończyn dolnych oraz pojawienia się pajączków i owrzodzeń podskórnych. Istnieją czynniki ryzyka, takie jak siedzący tryb życia, otyłość czy ciąża, które mogą zwiększyć ryzyko rozwoju choroby. W leczeniu pomocne mogą być m.in. stosowanie pończoch uciskowych oraz suplementacja hesperydyną. Bez odpowiedniego leczenia może nastąpić postęp choroby, prowadząc do uszkodzenia żył głębokich i zwiększonego ryzyka zakrzepicy.

Bibliografia:

1. 1. Łastowiecka-Moras E., Przewlekła niewydolność żylna kończyn dolnych – schorzenie związane z rodzajem wykonywanej pracy, Bezpieczeństwo Pracy – Nauka i Praktyka, nr 6, 2015.

1. 1. Sudoł-Szopińska I., Błachowiak K., Koziński P., Wpływ czynników środowiskowych na rozwój przewlekłej niewydolności żylnej, Medycyna Pracy, 2006;57(4):365—373.

1. 1. Żmudzińska M., Czarnecka-Operacz M., Przewlekła niewydolność żylna – aktualny stan wiedzy, Postêpy Dermatologii i Alergologii XXII; 2005/2, 65-69.

1. Witryna: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/26769/CHPL Diosminex Max (dostęp: 2021.11.15).

• Żylaki w ciąży – co z nimi zrobić? Skąd biorą się żylaki u kobiet w ciąży?
• Pyralgina w ciąży – co warto wiedzieć o stosowaniu leku przeciwbólowego?
• Hemoroidy w ciąży – przyczyny, objawy, domowe sposoby na leczenie oraz preparaty na hemoroidy
• Bromergon a ciąża. Czy lek mogą przyjmować przyszłe mamy?
• Heparyna w ciąży – kiedy są wskazane zastrzyki z heparyny?
• Jak brać Duphaston, żeby zajść w ciążę? Oto zasady dawkowania Duphastonu!
• Dopegyt w ciąży. Czy można stosować lek na nadciśnienie w ciąży?