Ważne badania ginekologiczne – wizyta u ginekologa? Okresowe badania profilaktyczne

Podstawowe badanie ginekologiczne

Wskazaniem do częstszych badań ginekologicznych jest przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej i występowanie różnego rodzaju schorzeń. Do ginekologa należy też udać się niezwłocznie, gdy pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy:

• upławy;
• świąd, pieczenie;
• silne bóle podbrzusza;
• bardzo obfite lub bardzo skąpe miesiączki;
• przedłużające się krwawienia miesiączkowe;
• wyjątkowo uciążliwe bóle menstruacyjne;
• dolegliwości związane z zespołem napięcia miesiączkowego;
• wyczuwalne zmiany w piersiach;
• dyspareunia, czyli ból w trakcie stosunku.

Wizyty u ginekologa

Podstawowe badanie ginekologiczne obejmuje zarówno wywiad lekarski, jak i ocenę narządów płciowych. W trakcie jej wykonywania lekarz bierze pod uwagę budowę pochwy i macicy. Aby sprawdzić, czy nie występują żadne anomalie anatomiczne, konieczne jest wykonanie badania wewnętrznego (badanie dwuręczne zestawione). Ginekolog ocenia również kondycję skóry i błon śluzowych. Ponadto upewnia się, czy nie wystąpiły zmiany patologiczne, jak nadżerki, torbiele, polipy ani ewentualne zmiany nowotworowe. Jeśli istnieją wskazania, podczas takiej wizyty wykonywane są także inne ważne badania ginekologiczne: badanie czystości pochwy, cytologia i wziernikowanie oraz badanie piersi. Piersi mogą być badane także za pomocą USG lub podczas mammografii.

Rodzaje badań ginekologicznych – badanie czystości pochwy

Badanie czystości pochwy, nazywane też biocenozą pochwy, wykonuje się u kobiet w ciąży, w okresie menopauzalnym, jak również u pacjentek, u których rozwinął się stan zapalny (objawiający się upławami, świądem, pieczeniem, obrzękiem itp.). Badanie na czystość pochwy pozwala określić skład mikroflory bakteryjnej i ustalić przyczynę zapalenia. Biocenozę wykonuje się w gabinecie ginekologicznym, pobierając wymaz z pochwy. Badanie czystości pochwy trwa dosłownie chwilę i nie jest bolesne, choć może być odczuwane, jako nieprzyjemne. Tak uzyskany materiał przekazywany jest do laboratorium, do oceny mikroskopowej. Wyniki z antybiogramem są podstawą do rozpoznania infekcji o podłożu grzybiczym lub bakteryjnym i rozpoczęcia leczenia, przeważnie farmaceutycznego.

Badanie czystości pochwy pozwala zdiagnozować:

• zakażenie paciorkowcem GBS u ciężarnych,
• chlamydiozę,
• zakażenie rzęsistkiem pochwowym,
• grzybicę narządów płciowych,
• zakażenie gronkowcem złocistym,
• zakażenie bakterią Escherichia Coli.

Kiedy wykonywać badanie cytologiczne?

Cytologia to jedno z najważniejszych badań ginekologicznych, kluczowe w profilaktyce raka szyjki macicy. Należy wykonywać je regularnie, co trzy lata (przy dobrych wynikach), aczkolwiek część ginekologów zgodnie uznaje, że badanie powinno powtarzać się co roku. Pierwszą cytologię można wykonać po rozpoczęciu współżycia lub przed upływem 21. roku życia. Najlepiej, aby badanie odbyło się pomiędzy 10. a 20. dniem cyklu miesiączkowego, jednak można je wykonać także w innym czasie z tym zastrzeżeniem, że nie wcześniej niż cztery dni po ostatnim krwawieniu i nie później niż cztery dni przed kolejnym miesiączkowaniem. Do pobrania cytologii nie trzeba się specjalnie przygotowywać – wystarczy higiena okolic intymnych i zewnętrznych narządów oraz wstrzemięźliwość seksualna na 1-2 dni przed wizytą ginekologiczną. Przeciwwskazaniem do badania jest aktywny stan zapalny.

Na czym polega cytologia?Cytologia, tak jak badanie czystości pochwy, polega na pobraniu wymazu z pochwy i oddaniu go do oceny mikroskopowej. Wyniki pozwalają określić, czy istnieją zmiany cytoonkologiczne (wówczas na wyniku cytologii pojawi się skrót ACS-US, ACS-H, LSIL, CIS, itp.), czy też nie (NILM). Warto zauważyć, że nie każdy nieprawidłowy wynik cytologii oznacza nowotwór. Może wskazywać na zapalenie lub inne zmiany w obrębie błony śluzowej macicy. Niemniej jednak zawsze świadczy o podwyższonym ryzyku nowotworowym i oznacza częstszą potrzebę oceny cytologicznej.

Jakie badania należy przeprowadzać przy złych wynikach cytologii?

Zły wynik cytologii może być też wskazaniem do wykonania innych ważnych diagnostycznych badań ginekologicznych oraz laboratoryjnych (morfologii, testu HR HPV).

• kolposkopia – do badania kolposkopowego używa się specjalnego wziernika, który rozwiera ścianki pochwy, dzięki czemu pozwala dokładnie obejrzeć przy pomocy urządzenia optycznego, jakim jest kolposkop, tarczę szyjki macicy;
• USG dopochwowe (transwaginalne) – to badanie narządów płciowych, do którego stosuje się specjalną ultrasonograficzną sondę dopochwową. Obraz z USG transwaginalnego jest znacznie dokładniejszy niż też uzyskany podczas badania przez powłoki brzuszne. Dlatego USG dopochwowe powinno się wykonywać nie tylko po nieprawidłowych wynikach cytologii, lecz także regularnie, co dwa lata w celach profilaktyki zdrowotnej. Dzięki niemu można sprawdzić układ rozrodczy kobiety, w tym jajniki.

Ważne badania ginekologiczne – podsumowanie

Wiesz już, jakie są ważne badania ginekologiczne i jak często należy je wykonywać. Nie należy obawiać się fotela ginekologicznego, którego specjalista używa do badania dróg rodnych. Pamiętaj, aby regularnie pojawiać się na kontrolnych wizytach u ginekologa.

Najczęściej zadawane pytania

Jakie badania należy wykonywać co roku?