Nie ma chyba wątpliwości, że dzieci to najpiękniejszy dar dla większości ludzi. Niestety nie każdy jest świadom trudu wychowania. Często rodzicielska cierpliwość zostaje wystawiona na próbę i wszystkie negatywne emocje biorą górę nad rozsądkiem. Teoretycznie „niewinne” potrząsanie dziecka w celu uspokojenia bądź zmuszenia go do określonego działania może prowadzić do poważnych konsekwencji. Sprawdź, czym jest syndrom dziecka potrząsanego i jak powstaje.
Na czym polega syndrom dziecka potrząsanego?
SBS (shaken baby syndrome) to zespół urazów powstałych w wyniku gwałtownego kołysania dziecka i niekontrolowanego potrząsania. Problem ten dotyczy dzieci do 3. roku życia, najbardziej jednak na uszkodzenia narażone są niemowlęta. Maluchy mają nieproporcjonalnie dużą główkę w stosunku do reszty ciała i słabo rozwinięte mięśnie, które uniemożliwiają właściwą stabilizację odcinka szyjnego. Ponadto niezrośnięte ciemiączka i duża zawartość wody w mózgu, czyni te struktury bardzo wrażliwymi. Takie formy przemocy wobec dziecka jak gwałtowne potrząsanie lub uderzanie prowadzą więc do ruchów głowy w przód i w tył, powodując przemieszczanie mózgu i pękanie delikatnych naczyń krwionośnych.
Czym grozi zespół dziecka potrząsanego?
Uszkodzenia w obrębie mózgu i kręgosłupa mogą być bardzo niebezpieczne, prowadząc do trwałego kalectwa, a nawet śmierci. SBS jest trudne do zdiagnozowania, wszelkie nieprawidłowości w funkcjonowaniu narządów są widoczne dopiero po wykonaniu dokładnych badań diagnostycznych (USG, RTG, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny). Niewiele osób ma świadomość, że zespół dziecka potrząsanego związany jest nie tylko z przemocą w rodzinie, ale również towarzyszy nieszczęśliwym wypadkom oraz nieuważnym i zbyt gwałtownym zabawom, w wyniku których dochodzi do uderzania niemowlęcia lub małego dziecka w głowę. Niebezpieczne jest również niewłaściwe usypiane, polegające na zbyt intensywnym kołysaniu niemowlęcia na rękach, bądź w wózku.
Shaken Baby Syndrome – objawy uszkodzeń i urazów u niemowląt
Objawy uzależnione są od intensywności potrząsania i czasu jego trwania. Poważne zniszczenia wewnątrz czaszki mogą nastąpić już po czterech sekundach gwałtownych wstrząsów. Dla SBS charakterystyczne są trzy symptomy: obrzęk mózgu, krwotok w siatkówce oka i krwiak podtwardówkowy. Ponadto objawami towarzyszącymi są siniaki oraz zadrapania na głowie, szyi i klatce piersiowej, liczne złamania w obrębie kończyn oraz pogorszenie wzroku, a nawet całkowite jego utracenie.
Konsekwencje SBS
Małe dziecko doświadczające takich aktów przemocy jest ospałe i drażliwe. Niemowlę wymiotuje, gorączkuje, nie chce jeść, ma zaburzony odruch ssania i połykania. Mogą wystąpić zaburzenia krążenia, oddychania, a nawet ataki padaczkowe i śpiączka. W przypadku poważnych urazów konieczne jest leczenie operacyjne ratujące zdrowie i życie małych pacjentów.
Potrząsanie dziecka a SBS
Wiesz już, czym jest syndrom dziecka potrząsanego. W wielu rodzinach wciąż panuje jeszcze przekonanie, że potrząsanie jest metodą wychowawczą, a nie aktem przemocy. Tymczasem jest to bardzo szkodliwe działanie i często świadome krzywdzenie dziecka. Potrząsanie zostawia ślady w mózgu i psychice, wpływając na całe dorosłe życie. SBS to niestety nieodwracalne uszkodzenia mózgowe: wzroku, słuchu, upośledzenie umysłowe i rozwojowe.
Najczęściej zadawane pytania
Czy można bujać dziecko w wózku?
Można kołysać miarowo i rytmicznie. Bujanie powinno być delikatne i lekkie. Nigdy nie wolno potrząsać wózkiem ani zbyt gwałtownie nim kołysać.
Jak rozpoznać syndrom dziecka potrząsanego?
Charakterystycznym zespołem objawów zespołu dziecka potrząsanego jest: obrzęk mózgu, krwotok w siatkówce oka i krwiak podtwardówkowy. Ponadto mogą pojawić się siniaki i zadrapania na głowie, szyi i klatce piersiowej, liczne złamania w obrębie kończyn, problemy z oddychaniem oraz pogorszenie wzroku lub jego utrata. Zmiany w strukturze kostnej czaszki, a także w tkance mózgowej można zaobserwować na obrazach tomografii komputerowej.
Po jakim czasie może dojść do uszkodzenia mózgu dziecka?
Wystarczą 4 sekundy gwałtownego potrząsania małym dzieckiem, aby doszło do poważnych uszkodzeń wewnątrz mózgu (przerywanie naczyń w mózgu, krwawienia i powstawanie krwiaków).
Sprawdź także:
- Kiedy dziecko chwyta zabawki? Poznaj przydatne informacje na ten temat!
- Rozwój wzroku u dziecka – kiedy noworodek widzi i poznaje rodziców?
- Jak wybrać najlepsze okulary dla dziecka?
- Niemowlę trze oczy – dlaczego?
- Lęk separacyjny u niemowląt. Jak pomóc dziecku pokonać lęk separacyjny?
- Jak widzi noworodek? Sprawdź, jak wygląda świat oczami noworodka i niemowlęcia
- Instrumenty dla dzieci – sprawdź, jakie zabawki muzyczne polecamy
