„Nie do buzi, co ci mówiłem!”. Takie zdanie wielu rodziców często powtarza swoim pociechom, po czym łapią je za rękę i na siłę wyciągają palce z ust. Nic w tym dziwnego. Martwią się oni o to, że ssanie kciuka u dziecka wiąże się z dużym, niepożądanym problemem i może być dość niebezpieczne. A jak jest faktycznie? Czy taki odruch jest czymś normalnym, a może jednak jest jakikolwiek powód do niepokoju?
Skąd się bierze odruch ssania u niemowlaków i starszych dzieci?
Zanim dokładniej wyjaśnimy, czy naprawdę jest się czego obawiać i jakie są konsekwencje tego, że niemowlę ssie kciuk, najpierw należy odpowiedzieć na inne pytanie. Mianowicie, dlaczego w ogóle dochodzi do takowej czynności? Okazuje się, że przyczyn jest tutaj co najmniej kilka. Wymienimy niektóre (a w zasadzie najważniejsze) z nich poniżej.
Po pierwsze należy uspokoić, że ssanie kciuka u dziecka jest oczywistym i naturalnym następstwem ssania kciuka w łonie matki. Wkładając rączki do buzi i mlaskając, dziecko sygnalizuje bowiem własne przygotowanie do jedzenia oraz wydawania pierwszych dźwięków. Co więcej, owa czynność umożliwia rozwój integracji sensorycznej w obrębie samej buzi.
Rozładowanie stresu
W dalszych etapach życie dziecko ssie paluszki także (albo głównie) podczas zasypiania i w celu rozładowania sporego napięcia i długotrwałego, narastającego z minuty na minutę, stresu. Wówczas się bez problemu relaksuje i znacznie uspokaja. Innym powodem może być także naśladowanie bliskiego rodzeństwa i starszych kolegów lub ciekawość własnego, maleńkiego ciała.
Ssanie kciuka u dziecka – konsekwencje, czyli wady zgryzu i inne
Wiele zależy od tego, jak długo nasz maluch to robi. A dokładnie, ile czasu w trakcie jednego dnia trzyma palec w swoich ustach. Jeżeli faktycznie ssanie kciuka u dziecka dzieje się bardzo często, to jest obawa, że dziecko będzie mieć wady zgryzu otwartego oraz wymowy (tak zwane seplenienie do końca życia). W przypadku takich obaw warto skonsultować się z ortodontą lub stomatologiem.
Ssanie kciuka u dziecka w sposób niezwykle intensywny powoduje również znaczne gromadzenie się śliny wokoło ust. Co z kolei doprowadza do mało przyjemnych zmian skórnych. Mowa na przykład o krostkach, zaczerwienieniach itd. Na szczęście w różnych sklepach online można zakupić odpowiednie i przetestowane preparaty, które mają funkcje oczyszczające i gojące (aktywne składniki w nich zawarte powstrzymują rozmnażanie się paskudnych bakterii).
Niestety, mogą wystąpić jeszcze inne skutki. Jakie? Mianowicie pojawi się z czasem próchnica oraz coraz poważniejsze i widoczne problemy z połykaniem. Mało tego, mięśnie wargi i języka ulegną osłabieniu. Dlatego warto odzwyczajać malucha od tego nawyku. Sprawdźmy więc, jak to należy prawidłowo robić.
Oduczenie dziecka ssania kciuka
Kiedy nasz synek lub córeczka ukończyli już trzeci rok życia i ssanie kciuka u nich nadal nie mija, to wtedy rodzic powinien starać się przerwać taki niepożądany odruch. Po pierwsze trzeba obserwować dzieci i nie dopuszczać do wszelkich mniej lub bardziej stresujących momentów. Należy więc tulić i całować maluszka, zanim ten zacznie intensywnie i głośno płakać.
Ssanie kciuka u dziecka – z kolei w przypadku, gdy niemowlę ssie kciuk z powodu nudy, to wtedy nie ma innego wyjścia, jak wymyślać dzieciom jak najwięcej nowej zabawy i rozrywki. Uwaga! Absolutnie nie powinno się krzyczeć ani np. zakładać maluszkom rękawiczki lub smarować ich palce jakimiś nieprzyjemnymi w smaku substancjami itp. Dlaczego? Bo to, zamiast przynieść pozytywne rezultaty, tylko spowoduje dodatkowe, bardzo silne zdenerwowanie. Już lepszym sposobem będzie chociażby podanie dziecku popularnego i bezpiecznego gryzaka.
Sposoby na zlikwidowanie nawyku ssania kciuka
Najważniejsze, aby umiejętnie uświadamiać naszych milusińskich (jak najprościej i zrozumiale). Dobrze, jeżeli będziemy na przykład obrazowo i ciekawie opowiadać o złych bakteriach i jeszcze gorszych zarazkach w jamie ustnej. O tym, że są one niewidzialne i zawsze niebezpieczne dla zdrowia (szczególnie dla buzi, która się rozchoruje i wówczas konieczne będzie zażywanie niesmacznych, gorzkich tabletek, które trudno połknąć).
Wielu rodziców, którym udało się odzwyczaić własne dzieci od ssania kciuka, poradzi innym mamom i tatusiom, że sprawdzonym rozwiązaniem jest korzystanie z kolorowej kokardki zawiązanej na palcu abo – co lepsze – z tablicy z punktacją. Na niej należy codziennie zapisywać (zaznaczać), kiedy i na jak długo synek oraz córki zapomnieli o opisywanym w tym artykule nawyku. Nie wystarczy jednak powiedzieć: „brawo, nie trzymasz kciuka w buzi!”. Warto jeszcze przygotować z tej okazji jakieś oryginalne, śmieszne i przyciągające oko nagrody (niekoniecznie bardzo drogie zabawki, ale jakieś zabawna upominki). Ssanie kciuka u dziecka jest nawykiem, od którego można odzwyczaić malucha!
Kiedy dziecko przestaje ssać kciuk? Podsumowanie
Ssanie kciuka u dziecka – jeżeli dziecko ssie kciuk okazjonalnie, to nie ma się czym bardzo martwić (to przecież żadna straszna porażka wychowawcza). Wówczas łatwiej jest przyzwyczaić maluszka do smoczka. Sam odruch powinien częściowo minąć, kiedy maluch będzie miał ukończony szósty miesiąc życia. U większości dzieci całkowicie zanika, gdy obchodzą drugie urodziny. W przypadku, gdy dziecko nie przestaje ssać kciuka, warto skonsultować się ze specjalistą (np. neurologopedą) lub dentystą w celu uzyskania porady dotyczącej sposobów radzenia sobie z tym nawykiem.
Sprawdź także:
- Ssanie kciuka u 3 miesięcznego dziecka – czy to normalne zachowanie?
- Smoczek dla noworodka – poznaj wszystkie wady i zalety smoczków dla niemowlaka i dowiedz się jak wybrać odpowiedni smoczek
- Jaki smoczek dla noworodka wybrać? Sprawdź kształty smoczków dla niemowląt
- Kiedy dziecko chwyta zabawki? Poznaj przydatne informacje na ten temat!
- Jak przykładać dziecko do karmienia piersią? Sposoby na przystawienie dziecka
- Czym jest odruch Moro u niemowlaka? Jak długo występuje i jak go wyciszyć?
- Dziecko śpi z otwartą buzią – czy to powód do niepokoju? Przyczyny oddychania przez usta
