Metoda Montessori została ona opracowana ponad sto lat temu przez włoską lekarkę Marię Montessori, która to założyła słynną szkołę w jednej z najbiedniejszych dzielnic Rzymu. Dzięki temu stała się ona pionierką tej niezwykle skutecznej metody wychowawczej. Stworzona przez tę włoską lekarkę i pedagogika jest oparta przede wszystkim na bardzo dokładnej oraz szczegółowej obserwacji dzieci i na zindywidualizowanym podejściu do każdego z nich. Sprawdź, jak działa ta szkoła i czy jest skuteczna w edukacji.
Maria Montessori i jej słynna metoda wychowawcza
Ta do dziś pamiętana, niezwykle ważna w rozwoju nauczania osobowość przez ponad pięćdziesiąt lat pracowała z dziećmi. I co najważniejsze wśród wielu z nich znajdowały się dzieci z biednych rodzin o różnej rasie oraz narodowości. Maria była nie tylko wielką kobietą, lecz także zdolnym i niezwykle skutecznym pedagogiem, naukowcem oraz lekarzem. Wprowadzona przez nią metoda nauczania przetrwała do dziś i wciąż cieszy się ogromną popularnością, zarówno wśród wielu pedagogów, jak i rodziców.
Jak doszło do powstania metody Montessori?
Otóż Maria w początkowych latach ubiegłego stulecia pracowała w Klinice Psychiatrycznej Uniwersytetu Rzymskiego. I to właśnie w tym okresie zaczęła na podstawie obserwacji dzieci upośledzonych umysłowo opracowywać swą słynną metodę. Z czasem lekarce udało się wypracować takie podejście pedagogiczne, dzięki któremu wiele dzieci upośledzonych umysłowo nauczyło się nie tylko sznurować swoje buciki, lecz także czytać oraz liczyć.
Ciężka praca nad dziećmi oraz skuteczność działań skłoniła Marię do opracowania słynnej metody, z której pomocą zamierzała wychować dzieci wręcz idealne. Nieco później techniki wypracowane na dzieciach chorych umysłowo badaczka zaczęła stosować na dzieciach zdrowych, co było bardzo słusznym rozwiązaniem i dało jej wielką sławę.
Otóż jak się okazało w pełni zdrowe dzieci potrzebowały znacznie mniej czasu do tego, aby sprawnie opanować konkretne umiejętności stawiane przez swą nauczycielkę. I co najważniejsze dzieci poszczególne zadania wykonywały z ogromną chęcią oraz bardzo dużym entuzjazmem. Do wdrożenia w życie tej metody nauczania niezbędne okazały się zabawki Montessori.
Jakie są dzieci wychowywane z pomocą metody nauczania Marii?
Dzieci wychowywane z pomocą tej słynnej metody są powszechnie nazywane dziećmi montessoriańskimi. Ich cechą charakterystyczną jest to, że są one bardzo mocno skoncentrowane na wykonywaniu swoich zadaniach oraz dążą w swym życiu do uzyskania samodzielności.
Potrafią one doskonale budować wiarę w siebie oraz z wielką ufnością patrzące na świat oraz otaczającą ich rzeczywistość. Dzieci takie są bardzo odpowiedzialne, umieją współczuć drugiemu człowiekowi oraz zawsze są chętne do pomocy. Potrafią też doskonale wykazywać się ogromną inicjatywą społeczną i samokontrolą.
Ponadto wykazują się one posiadaniem ogromnej cierpliwości i nigdy nie poddają się w swoich staraniach dotyczących osiągnięcia zamierzonego celu. I co najważniejsze dzieci montessoriańskie doskonale wiedzą, czym jest szacunek oraz honor i są zawsze bardzo szczęśliwe, pogodne oraz radosne.
Pedagogika Marii Montessori – istotne odkrycia włoskiej lekarki
W stworzeniu metod nauczania włoskiej lekarki dużą rolę odegrała jej wiedza na temat rozwoju dzieci. Słusznie bowiem zauważyła ona, że poszczególne dzieci należące do zróżnicowanych grup wiekowych różnią się w znaczny sposób pomiędzy sobą podejściem do otaczającego ich świata. I tak zgodnie ze spostrzeżeniami Marii dzieci:
- począwszy od narodzin aż do ukończenia szóstego roku są przede wszystkim odkrywcami. W związku z tym bacznie oraz pilnie obserwują otoczenie, oraz w bardzo łatwy sposób pochłaniają język, religię, kulturę oraz otaczające zwyczaje. Ponadto nieobce jest im także poczucie piękna oraz estetyki;
- od 6 do ukończenia 12 roku życia dzieci zaczynają w bardziej świadomy sposób postrzegać otaczający ich świat oraz rzeczywistość. W związku z tym bardzo często w tym wieku zaczynają kierować się własną wyobraźnią oraz w dużym stopniu rozwija się i nich abstrakcyjne myślenie, dzięki czemu chcą nieustannie poznawać nowe rzeczy;
- z kolei okres życia między 12 a 18 rokiem to taki czas, kiedy każdy człowiek próbuje odnaleźć się w otaczającym go społeczeństwie i w związku z tym rozwijają się u niego poszczególne umiejętności społeczne;
- po ukończeniu 18 roku ludzie stają się specjalistami w jakiejś dziedzinie i w związku z tym w pewnym stopniu rozpoczynają współtworzenie istniejącego świata.
Założenia pedagogiki Montessori
Stworzenie własnej teorii i programu nauczania zajęło Marii mnóstwo czasu, niemniej skonstruowane zasady znalazły powszechne zastosowanie w wychowaniu dzieci w poszczególnych okresach życia. Zgodnie z wdrożoną powszechnie w życie zasadą nauczania tej badaczki niezwykle ważne w życiu rozwojowym każdego dziecka jest m.in.:
- skuteczne uczenie się przez działanie – zdaniem Marii wszystkie dzieci zdobywają wiedzę, umiejętności oraz doświadczenie dzięki własnej spontaniczności, kreatywności oraz aktywności. W związku z tym nauczyciele nie powinni nigdy narzucać swoim wychowankom działań, a raczej współpracować z nimi w ich procesie wychowawczym;
- samodzielność – zdaniem Marii Montessori wszystkie dzieci powinny samodzielnie podejmować decyzję odnośnie do miejsca, rodzaju oraz czasu nauczania. Dlatego też rodzice są wspólnie zobowiązani do tego, aby wybrać dla swojego dziecka najlepsze miejsce wychowania. Dzięki kształceniu indywidualnemu swoich zdolności wszystkie dzieci nabierają w życiu stosownego doświadczenia we właściwej oceny własnych umiejętności i kompetencji;
- społeczne reguły – niezwykle ważne jest bowiem łączenie dzieci w różnym wieku w poszczególne grupy, bowiem umożliwia to wzajemne nabywanie ważnych umiejętności od siebie. Dzięki temu uczą się one, e nie wolno przeszkadzać, ranić innych osób oraz niszczyć poszczególnych przedmiotów;
- obserwacja – według tej badaczki obserwacja stanowi podstawową zasadę umożliwiającą wszystkim dorosłym osobom zapoznanie się ze światem dziecka. Każdy wychowawca powinien zatem z baczną uwagą i dużym szacunkiem obserwować swoich wychowanków, bowiem dzięki temu może zostać doskonałym przewodnikiem;
- koncentracja – według tej teorii nauczania wszystkie dzieci uczą się dokładności oraz systematyczności podczas wykonywania poszczególnych czynności.
Ponadto w metodzie odkrytej przez tę włoską nauczycielkę ogromną rolę odgrywają w życiu każdego dziecka odgrywają lekcje prowadzone w ciszy.
Według niej każde dziecko powinno rozwijać się według posiadanego tempa oraz odejmować tylko i wyłącznie takie te zadania, do których wykonania jest odpowiednio przygotowane. Ponadto zasługuje ono na życzliwość oraz indywidualną i właściwą opiekę swego wychowawcy.
Metoda Montessori a tradycyjna edukacja
Metoda ta do dziś jest doceniana przez wielu pedagogów. W klasach Montessori dzieci poznają otaczający ich świat poprzez używanie pięciu swoich zmysłów, a więc nie tylko poprzez słuchanie, obserwowanie i czytanie. Wszystkie dzieci pracujące w tego typu grupach pracują według własnego planu oraz uczą się zawsze tego, na co mają w danym czasie ochotę.
Można zatem stwierdzić, że metoda ta pozwala dziecku samodzielnie wyznaczać kierunek indywidualnego rozwoju, a proces nauczania jest dla niego zawsze w pełni zadowalający. W czasie zajęć dzieci mogą indywidualnie czy też w grupie podejmować tego typu aktywności, na które w danej chwili mają ochotę.
Zgodnie z zasadami szkoły montessoriańskiej uczenie się powinno być przede wszystkim procesem odkrywania poszczególnych rzeczy poprzez motywację, właściwą koncentrację, autodyscyplinę iogromną miłość do nauki.
Metoda Montessori w domu i przedszkolu
W pedagogice Montessori stosowane jest zawsze tylko i wyłącznie podejście do dzieci bezwarunkowe, a więc bez wyznaczania jakichkolwiek nagród czy kar. Zdaniem Marii Montessori każde dziecko powinno poprzez odpowiednie nauczanie samo uczyć się odpowiedniej dyscypliny oraz odpowiedniego zachowania w społeczeństwie.
Dzieci powyżej szóstego roku życia, które to są wychowywane oraz nauczane zgodnie z tą metodą pedagogiczną bardzo często podejmują się w pełni samodzielnych projektów, zbierają samodzielnie ciekawe wiadomości oraz aranżują interesujące wycieczki w terenie. Oprócz tego bardzo często organizują niezwykle interesujące wystawy prac czy też poszczególne występy artystyczne.
W tej niecodziennej i nieco innej od pozostałych metodzie nauczania dzieci nie posiadają szczegółowego planu dnia, czy też przymusowych książek i ćwiczeń do wykonywania. W tym przypadku największa uwaga jest przykładana do nacisku na szacunek i miłość do nauki. Niemniej nauka odbywa się zawsze pod przewodnictwem takich nauczycieli, którzy to doskonale znają swoich podopiecznych, ich pragnienia oraz indywidualne możliwości. Zajęcia są zawsze organizowane w taki sposób, że poszczególne dzieci uczą się właściwego zachowania wzajemnie od siebie jak od partnerów.
Wiesz już, czym jest metoda Montessori. Pedagogika Montessori potrafi zapewnić każdemu dziecku możliwość samodzielnego wyboru ścieżki nauczania. Zatem jak widać, jest to bardzo dalekie odejście od tego, co rozumiane jest jako standardowa edukacja.
Najczęściej zadawane pytania
Jak nauczyć dziecko czytać metodą Montessori?
Nauka czytania zgodnie z założeniami metody Montessori polega na tym, że dzieci studiują dźwięki języka, a nie zapamiętywanie nazw liter.
Czy w przedszkolu Montessori są zabawki?
Dzieci mają do dyspozycji przedmioty użytku codziennego oraz materiały rozwojowe.
Na czym polega metoda Montessori?
Metoda Marii Montessori polega na uczeniu się przez działanie i obserwację. Dzieci uczą się samodzielności i życia w społeczeństwie. Uczą się też dokładności i systematyczności podczas wykonywania poszczególnych czynności. Szkoła ta kładzie nacisk na umożliwienie dziecku swobodnej aktywności i kształcenie zmysłów.
Sprawdź także:
- Język angielski dla zerówek – jak nauczać języka obcego efektywnie?
- Jak wybrać idealny prezent dla dziecka? Pomysły na prezent na Dzień Dziecka i święta
- Jak rozwija się roczne dziecko – normalny rozwój i umiejętności
- Kiedy jest nalepszy moment na odpieluchowanie? Jak prawidłowo odpieluchować dziecko?
- Pomysły na zabawki edukacyjne na prezent. Pomysły na prezenty dla dzieci
- Karny jeżyk – metoda wychowawcza czy krzywdzenie dziecka?
- Jakie zalety ma malowanie po numerach? Poznaj korzyści malowania obrazów po numerach
